سی ام سی خوراکی (CMC) یا همان کربوکسی متیل سلولز خوراکی در بازار موجود می باشد.
این ماده به عنوان یک افزودنی غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. عملکرد اصلی آن در صنایع غذایی به عنوان ضخیم کننده ، تثبیت کننده ،امولسیفایر ، سوسپانسیون کننده ، ماده تشکیل دهنده فیلم و … است. محصول فوق در محصولات غذایی مانند بستنی ، آب میوه ، مربای میوه ، لبنیات ، آبجو ، نوشیدنی های اسید لاکتیک ، ماست ، شربت ، فرآورده های نانوایی ، شراب ، سس ، چاشنی ، محصولات گوشتی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربردها :
1-حجم دهنده و پایدار کننده
محصول فوق در نقش پایدار کننده ی امولوسیونی در نوشیدنی های حاوی چربی و پروتئین مورد استفاده قرار می گیرد. نوشیدنی هایی مانند شیر سویا، شیر کاکائو، شیر بادام زمینی، شیر نارگیل و… دارای مقادیر مختلف چربی و مقدار مشخصی از پروتئین می باشند که تمایل به امتزاج پذیری با یکدیگر را ندارند و در هنگام ساخت و یا حتی بسته بندی در محلول شناور می گردند. در نتیجه محصولات از این قبیل در صورت نبود سی ام سی در آن ها شکل ظاهری بدی به خود می گیرند و حتما نیاز به یک امولوسیون کننده دارند تا پروتئین را در pH های پایین محصور نماید.
این محصول گزینه ی مناسبی برای افزودن به این نوشیدنی ها به حساب می آید زیرا به راحتی در آب حل می شود و به یک کلوئید شفاف و پایدار برای محصور کردن پروتئین ها تبدیل می گردد و پروتئین ها را در حالت پایداری نگه می دارد. همچنین این ماده ی امولوسیون کننده موجب کاهش کشش سطحی ما بین آب و چربی ها می گردد. در نتیجه این محصول موجب یکنواخت سازی طعم، غذا و بافت مواد غذایی می گردد.
2-اثر بر پروتئین ها
هنگامی که مقدار pH از نقطه ی ایزوالکتریک پروتئین بیشتر و یا کمتر باشد این محصول می تواند یک ساختار ترکیبی با پروتئین ها ایجاد نماید که موجب بهبود خواص امولسیونی و حفظ شکل ظاهری محصولاتی مانند بستنی می شود. این کار موجب می گردد تا انحلالیت پروتئین به رنج خاصی از pH محدود شود. علاوه بر این با مخلوط کردن این محصول با پروتئین موجود در پنیر می توان ماده ای به دست آورد که جایگزین پروتئین تخم مرغ و شیر خشک موجود در کیک ها شود. با افزودن این ماده به کیک حجم آن افزایش می یابد و شاهد بهبود یافتن خواص آن خواهیم بود. همچنین می تواند جایگزین پروتئین تخم مرغ در محصولاتی مانند سس ها، سوپ ها، انواع کیک ها و پودینگ ها باشد.
3-هیدروفیل بودن و آبرسان
به دلیل وجود داشتن گروه های هیدروفیلی فراوان در این ترکیب قابلیت حفظ آب در آن بالا می باشد. در نتیجه استفاده از آن در آرد بسکوییت و کیک می تواند از تبخیر آب جلوگیری و به حفظ شکل آن ها کمک نماید.
4-اثر سوسپانسیون کنندگی
محصول فوق خاصیت سوسپانسیون کنندگی قوی ای دارد و در مقدار مناسب در نوشیدنی های مایع، انواع خمیر ها، و یا سایر مواد سوسپانسیونی برای یکنواخت سازی و حفظ طعم محصول، مورد استقاده قرار می گیرد. اثر بخشی این محصول در هنگام استفاده ی همزمان آن با دیگر پکتین ها در نسبت مناسب افزایش می یابد. بنابراین در انواع چای های میوه ای، انواع نوشیدنی های میوه ای مانند آب پرتقال، آب نارگیل، آب انواع سبزیجات به عنوان افزودنی مورد استفاده قرار می گیرد. مقدار مناسب استفاده از این محصول در محصولات ذکر شده بین 0.1 تا 0.4 درصد وزنی می باشد.
5-اثر بخشی بر ظاهر
این ماده می تواند سرعت تخمیر مواد را افزایش دهد. بنابراین استفاده از آن در محصولاتی مانند نودل موجب کاهش زمان ورز آمدن خمیر ، یکسان سازی ظاهر، کاهش میزان آب و فشار در هنگام پردازش آن می شود. نودل دارای cmc این محصول بافتی یکنواخت، مقاوم و چسبنده خواهد داشت. از آنجایی که ویسکوزیته ی بالایی دارد در هنگام سرخ کردن نودل میزان روغن مصرفی آن به میزان 3 الی 5 درصد کاهش می یابد.
6-خاصیت ژلی
خاصیت ژلاتینی خوبی به مواد می بخشد و می تواند ویسکوزیته ی محصولات را زیاد کند . بنابراین ، در ساخت انواع دسر ها مانند پاناکوتا، مربا،ژله ها ، بستنی (به جای ثعلب) سایر مواد غذایی کاربرد دارد.
سلامت استفاده از این ماده در صنایع غذایی توسط دو سازمان غذایی FAO و WHO تایید شده است (به طور روزانه 30 میلی گرم در ازای هر کیلوگرم از وزن بدن).